Rozwiązanie umowy o pracę w pytaniach i odpowiedziach
W niektórych przypadkach stosunek pracy zostaje rozwiązany. Jak można rozwiązać umowę o pracę? Kiedy można wręczyć pracownikowi dyscyplinarkę? Czy umowa na czas określony może zostać rozwiązana?
Cechą charakterystyczną umowy o pracę na czas określony jest jej terminowy charakter. Zatem już w umowie strony określają datę zarówno rozpoczęcia, jak i zakończenia stosunku pracy. Po upływie określonego czasu umowa ta ulega samorozwiązaniu, bez konieczności jej wypowiadania przez którąkolwiek ze stron. Co do zasady zatem zamysłem stron powinno być zaangażowanie pracownika przez ściśle określony czas, bez możliwości wcześniejszego rozwiązania umowy.
Niemniej jednak przepisy kodeksu pracy umożliwiają rozwiązanie umowy o pracę, także tej zawartej na czas określony.
Umowa o pracę na czas określony może być rozwiązana:
Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony za porozumieniem stron
Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony za porozumieniem stron odbywa się zazwyczaj poprzez obustronne podpisanie dokumentu (porozumienia), w którym obie strony zgadzają się na rozwiązanie umowy z dniem X (tj. z dniem wcześniejszym niż dzień, do którego umowa miała obowiązywać). Ważnym elementem porozumienia jest też uregulowanie kwestii finansowych – strony muszą wyraźnie uzgodnić jaka kwota jest ewentualnie należna pracownikowi. Często też w porozumieniu zawarte jest oświadczenie, że jego postanowienia wyczerpują roszczenia stron (w szczególności te finansowe) związane z przedterminowym rozwiązaniem umowy.
W praktyce porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony jest wykorzystywane zazwyczaj w sytuacji, gdy strony z jakichś powodów nie chcą już ze sobą współpracować, a jednocześnie zależy im na polubownym rozstaniu.
Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony za porozumieniem stron może mieć skutek natychmiastowy (z dniem podpisania porozumienia) lub przewidywać, że umowa ulegnie rozwiązaniu za jakiś czas (ale przed terminem, do którego miała obowiązywać).
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony
Zgodnie z Kodeksem pracy zarówno pracownik, jak i pracodawca, mogą wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony. Okres wypowiedzenia wynosi, w zależności od okresu jaki pracownik przepracował u danego pracodawcy:
Wypowiedzenie umowy o pracę jest oświadczeniem jednostronnym, a zatem nie ma obowiązku uzyskiwania jakiejkolwiek zgody drugiej strony na wypowiedzenie. W trakcie okresu wypowiedzenia pracownik zachowuje wszelkie prawa pracownicze i jest zobowiązany do wykonywania pracy (chyba, że pracodawca go z tego obowiązku zwolni).
Należy pamiętać, ze w przypadku gdy umowę o pracę na czas określony wypowiada pracodawca, to jest on zobowiązany do pisemnego uzasadnienia takiego wypowiedzenia.
Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia
Ten rodzaj rozwiązania umowy o pracę na czas określony występuje przede wszystkim w przypadku różnego rodzaju naruszeń – czy to ze strony pracownika czy pracodawcy.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
Pracodawca może także rozwiązać umowę bez winy pracownika w przypadkach określonych w art. 53 kodeksu pracy tj. w sytuacjach dłuższej nieobecności pracownika w zakładzie pracy.
Pracownik natomiast może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika;
Roszczenia pracownika w przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas określony
W sytuacji, gdy pracodawca rozwiązał z pracownikiem umowę o pracę na czas określony w sposób niezgodny z prawem (np. nie wskazał przyczyny wypowiedzenia lub rozwiązał umowę dyscyplinarnie mimo braku ku temu podstaw), kodeks pracy wyposaża pracownika w dwa oddzielne roszczenia: odszkodowawcze albo o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach.
Co istotne, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Z kolei pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc.
W niektórych przypadkach stosunek pracy zostaje rozwiązany. Jak można rozwiązać umowę o pracę? Kiedy można wręczyć pracownikowi dyscyplinarkę? Czy umowa na czas określony może zostać rozwiązana?
Umowa o pracę na czas określony jest chętnie wykorzystywanym narzędziem nawiązywania stosunku pracy. Gdzie kończy się jednak swoboda i elastyczność tego typu umowy, a zaczynają się ograniczenia z niej wynikające?
Nie każdy pracownik zdaje sobie sprawę z niuansów dotyczących umowy o pracę na czas określony. Wiąże się to często z błędami w postrzeganiu i brakiem zrozumienia mechanizmów właściwych dla tej umowy. Poniższy artykuł przedstawia wybrane fakty oraz obala niektóre mity dotyczące zatrudnienia czasowego.
Praca zdalna została oficjalnie wprowadzona do kodeksu pracy w kwietniu 2023 r. Jej uregulowanie zawiera jednak wiele niuansów, na które warto zwrócić uwagę. Odpowiedzi na niektóre z często zadawanych nam pytań o pracę zdalną znajdą Państwo poniżej.