Milewska Legal
spółki handlowe

Skutki niezgłoszenia przez zarząd wniosku o ogłoszenie upadłości spółki w terminie

Autor Aleksandra Kuranda

 

Niewypłacalność spółki a wniosek o ogłoszenie upadłości

Upadłość można ogłosić w stosunku do spółki, która stała się niewypłacalna. Spółka niewypłacalna to taka, która straciła zdolność do regulowania wymagalnych zobowiązań (innymi słowy – spłacania swoich długów, których termin zapłaty już nadszedł). Uważa się, że o niewypłacalności świadczy m. in.:

  • opóźnienie w spłacie zobowiązań przekraczające trzy miesiące,

stan, gdy długi przekraczają wartość majątku spółki, i stan ten trwa powyżej dwóch lat.

 

Termin na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości

Kiedy należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości? Ustawa Prawo upadłościowe przewiduje 30-dniowy termin liczony od chwili powstania stanu niewypłacalności. Niestety precyzyjne ustalenie daty niewypłacalności nie jest wcale proste. Dlatego członkowie zarządu powinni regularnie badać stan niezapłaconych zobowiązań, żeby uchwycić moment gdy spółka od 3 miesięcy nie spłaca zadłużenia. W takim wypadku należy jak najszybciej zgromadzić dokumenty księgowe i przygotować wniosek o ogłoszenie upadłości.

Masz pytania związane z tym tematem?


     

    Konsekwencje niezgłoszenia wniosku o upadłość w terminie

    Członkowie zarządu ponoszą szeroką odpowiedzialność za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki w odpowiednim terminie. Poniżej kilka możliwych podstaw i konsekwencji takiego zaniechania:

    Art. 299 KSH – odpowiedzialność cywilna

    Najpopularniejszy środek wykorzystywany przez wierzycieli to art. 299 kodeksu spółek handlowych. Kiedy okazuje się, że spółka nie posiada majątku aby spłacić zadłużenie, wierzyciele zwracają się z powództwem o zapłatę wobec członków zarządu. Więcej na ten temat można przeczytać w TYM wpisie.

    Art. 116 Ordynacji podatkowej – odpowiedzialność podatkowa

    W dużym skrócie, art. 116 Ordynacji podatkowej jest odpowiednikiem art. 299 KSH w odniesieniu do zobowiązań podatkowych (czyli najczęściej CIT i VAT, ale też np. zobowiązań do zwrotu dotacji).

    Art. 586 KSH – odpowiedzialność karna

    Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki stanowi przestępstwo, zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Sprawcą czynu zabronionego jest członek zarządu, który swoim nierzetelnym zachowaniem zagroził bezpieczeństwu obrotu gospodarczego.

    Art. 373 ustawy Prawo upadłościowe – zakaz prowadzenia działalności

    Wobec członka zarządu może zostać orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji w zarządzaniu. Zakaz orzeka się na okres od jednego do dziesięciu lat. Co istotne, osoba wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej podlega wpisowi z urzędu do KRZ (Krajowy Rejestr Zadłużonych). Dane te automatycznie przestają być ujawniane w KRZ dopiero po upływie 3 lat od zakończenia obowiązywania zakazu. Jest to więc dość dotkliwa sankcja, szczególnie dla zawodowych managerów.

     

    Członek zarządu powinien na bieżąco kontrolować stan zadłużenia spółki, aby trzymać rękę na pulsie w razie zaistnienia stanu jej niewypłacalności. Przeoczenie momentu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości może mieć dla członka zarządu przykre konsekwencje – zarówno na gruncie odpowiedzialności cywilnej, jak i karnej.

    Wróć do bloga

    Przeczytaj również

    Odpowiedzialność karna członka zarządu za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki

    Treść art. 299 KSH jest powszechnie znana wśród członków zarządu spółek z o.o., jednak nie jest to jedyna sankcja za niezgłoszenie wniosku o upadłość spółki we właściwym terminie. Okazuje się, że poza wierzycielami spółki, (nie)zgłoszeniem wniosku o upadłość może być zainteresowany także prokurator.

    czytaj

    Ogłoszenie upadłości spółki z o.o. – czy naprawdę chroni członka zarządu?

    Panuje powszechne przekonanie, że złożenie wniosku o upadłość spółki z o.o. i ogłoszenie jej upadłości przez sąd pozwala zarządowi spółki spać spokojnie. Taki pogląd wynika ze zbyt dużego skupienia się na treści art. 299 KSH, bez właściwej analizy przepisów prawa upadłościowego. W rzeczywistości jednak, nawet w przypadku ogłoszenia upadłości spółki, majątek członków zarządu może nie być chroniony. Dlaczego tak się dzieje?

    czytaj

    Przedawnienie odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki

    Przedawnienie odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki jest zagadnieniem złożonym. Przede wszystkim wynika to z tego, że przepisy regulujące tę materię są zawarte w co najmniej trzech aktach prawnych: w Kodeksie spółek handlowych (art. 299), który w zakresie przedawnienia należy czytać łącznie z Kodeksem cywilnym, w Ordynacji podatkowej (art. 116 i 118) i w ustawie o finansach publicznych (art. 66b).

    czytaj

    Zakres usług

    milewska.legal © 2025 CCIFP