Różnice pomiędzy jednoosobową działalnością a spółką z o.o.
Jedną z najważniejszych różnic między spółką z o.o. a jednoosobową działalnością gospodarczą jest kwestia odpowiedzialności. Jak sama nazwa wskazuje – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością charakteryzuje się właśnie ograniczeniem odpowiedzialności. Wspólnicy spółki z o.o., o ile nie są członkami zarządu, co do zasady nie odpowiadają majątkiem osobistym za zobowiązania spółki – nie ryzykują zatem niczym, oprócz wkłady, który wnieśli na pokrycie kapitału zakładowego spółki. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej odpowiedzialności za długi podlega osoba prowadząca działalność – a jeśli zawarła związek małżeński i pozostaje we wspólności majątkowej – również jej współmałżonek (z majątku wspólnego).
Osoba prowadząca jednoosobową działalnością gospodarczą podlega obowiązkowi opłacania składek ZUS, w tym – składki zdrowotnej. Dotychczas, wysokość składek ZUS była stała – przeważająca większość przedsiębiorców płaciła w każdym miesiącu łącznie ok. 1.500 zł.
Obecnie, od 1 stycznia 2022 r., w przypadku rozliczania się przez przedsiębiorcę za pomocą podatku liniowego (tj. wynoszącego 19% niezależnie od kwoty osiągniętego dochodu w danym roku), składka zdrowotna wyniesie w każdym miesiącu 4,9% dochodu, choć nie mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia. W przypadku wyboru ryczałtowej formy opodatkowania, składka zdrowotna wyniesie 9% podstawy wymiaru, która zależna będzie od rocznego przychodu podatnika. U osób rozliczających się za pomocą skali podatkowej (17% i 32%) wysokość składki zdrowotnej w każdym miesiącu będzie wynosiła 9% dochodu. Osoby rozliczające się za pomocą karty podatkowej będą opłacać składkę zdrowotną w wysokości 9% minimalnego wynagrodzenia.
Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, o ile spółka nie jest spółką jednoosobową (tj. ma więcej niż jednego wspólnika), nie podlega obowiązkowi opłacania składek ZUS. Natomiast od 1 stycznia 2022 r. składka zdrowotna naliczana jest i opłacana w przypadku członków zarządu spółki z o.o., uzyskujących wynagrodzenie na podstawie uchwały wspólników (dotychczas takie wynagrodzenie w ogóle nie podlegało oskładkowaniu) i wynosi 9% wynagrodzenia, wypłacanego z tytułu powołania.
Możliwości „zmiany” jednoosobowej działalności w spółkę z o.o.
Aby „zmienić” jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością należy wybrać jedną z poniżej przedstawionych opcji:
- „zamknięcie” jednoosobowej działalności gospodarczej i „otwarcie” od podstaw nowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – nie jest to przekształcenie w dosłownym tego znaczeniu; do prowadzenia działalności niejako w kontynuacji poprzedniej działalności wymaga sprzedaży majątku i cesji umów;
- założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i wniesienie aportu w postaci przedsiębiorstwa – czyli de facto wniesienie jednoosobowej działalności gospodarczej jako wkładu niepieniężnego do nowej spółki; ważną kwestią jest jednak ograniczenie możliwości korzystania w takim przypadku z obniżonej stawki CIT (9%), jeśli zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki tego przedsiębiorstwa przekroczyły łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro;
- klasyczne przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – ta opcja wiąże się z brakiem ograniczenia odpowiedzialności przedsiębiorcy przez okres 3 lat od momentu przekształcenia oraz – podobnie jak przy założeniu spółki i wniesieniu przedsiębiorstwa jako aportu – ograniczeniem możliwości korzystania z obniżonej stawki CIT 9%. Jest to natomiast jedyna opcja, która pozwala na prawne kontynuowanie działalności przedsiębiorcy w pełnym tego słowa znaczeniu (np. kontynuowanie uzyskanych zezwoleń, koncesji, zawartych umów, itp.) bez dodatkowych formalności, za wyjątkiem tych, które wiążą się ściśle z samym przekształceniem.
Pierwsze dwie z podanych opcji wiążą się ze złożeniem klasycznego wniosku do KRS – przy zachowaniu innych procedur – jak np. wcześniej wspominana umowa sprzedaży majątku, cesja umów, czy chociażby wykreślenie z CEIDG.
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. jest nieco bardziej skomplikowanym procesem. Na procedurę przekształcenia składa się:
- przygotowanie planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami – wymaga formy aktu notarialnego,
- weryfikacja planu przekształcenia przez biegłego rewidenta – wymaga wniosku o wyznaczenie biegłego rewidenta do sądu rejestrowego,
- przygotowanie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy,
- powołanie członków organów spółki przekształconej – zarząd jednoosobowy lub wieloosobowy
- zawarcia umowy spółki – wymaga formy aktu notarialnego
- rejestracji spółki w KRS – wniosek należy złożyć w terminie 6 miesięcy od zawarcia umowy spółki,
- wykreślenia z CEIDG – wniosek o wykreślenie należy złożyć w ciągu 7 dni od złożenia wniosku o rejestrację
Podsumowanie
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wydawać się może procesem skomplikowanym – lecz być może warte jest przemyślenia. Przed przekształceniem warto jest jednak rozważyć m.in. liczbę wspólników, która będzie optymalna dla prowadzenia danego typu działalności – jednoosobowe spółki z o.o. podlegają znacznym ograniczeniom – o czym mogą Państwo przeczytać tutaj (https://milewska.legal/jednoosobowa-spolka-z-ograniczona-odpowiedzialnoscia/).
Aleksandra Kostrzewa
Asystent prawny